Breaking News

PANTUN MINANGKABAU // REVITALISASI BAHASA DAERAH

Dilla, S.Pd. Pemerhati Pendidikan dan Anak

    Bahasa adalah jiwa sebuah bangsa, dan pantun adalah nadinya. Dalam setiap bait pantun Minangkabau tersimpan bukan hanya keindahan kata, tetapi juga petuah, nasihat, serta kearifan yang diwariskan turun-temurun.

    Kegiatan revitalisasi bahasa daerah menjadi jalan untuk kembali merawat pusaka tak ternilai ini. Lewat pantun, kita diajak tersenyum, merenung, sekaligus belajar dari simbol-simbol kehidupan yang sederhana namun penuh makna.

     Kumpulan pantun ini adalah upaya kecil untuk menjaga nyala bahasa ibu, agar generasi muda tidak kehilangan akar, dan agar kebijaksanaan leluhur tetap mengalir dalam denyut zaman. Pantun ini juga hasil dari bimtek peserta revitalisasi bahasa daerah yang diadakan oleh Balai Bahasa Sumatra Barat, pada akhir bulan juli tahun 2025 lalu. Semoga setiap pantun yang terhimpun di sini menjadi pengingat, bahwa bahasa daerah bukan sekadar warisan, melainkan identitas yang membentuk siapa kita sebenarnya.

Assalamu’alaikum pambuka kato

Jo Alhamdulillah kito mulai

Sambah taunjuak untuak basamo

Pantun dimulai hanyo lai

 

Niniak mamak, jo cadiak pandai

Di adaik nan ditinggikan

Lah patuik pantun kito mulai

Tanang dunsanak mandangakan

 

Gunuang Singgalang jo Marapi

Rancak nampak dari Jam Gadang

Iko budayo Bukiktinggi

Adaik rang kurai nan gemilang

 

Baju adaik rancak dipandang

Maniak maniak silaukan mato

Pusako lamo nan dikanang

Jadi carito panuah cinto

 

Jam gadang nan tagak nyo gagah

Manjulang tinggi atok gonjong

Bukittinggi koto nan ramah

Urang nyo sopan indak sombong

 

 Bukitinggi alam nyo indah

Randai jo tambua tumbuah subur

Adaik kurai ndak akan punah

Budayo nan  indak ka luntur

 

Ka pasa ateh bali sanjai

Ado banyak aneka raso

Mari aguangkan adaik kurai

Budayo lokal identitas bangso

 

Bakukuak ayam  pagi hari

Kuciang malompek ateh meja

Kami nan dari Bukittinggi

Lah bakumpua untuk baraja

 

Pai raun ka Bukiktinggi

Singgah sabanta di Jam Gadang

Nan tuo samo di hormati

Nan mudo samo kito sayang

 

Ramo-ramo sikumbang jati

Katik Endah pulang bakudo

Patah tumbuah hilang baganti

Pusako pangulu baitu juo

 

Bukittinggi koto rang Kurai

Ado jam gadang tagak manjulang

Barajalah kito sampai pandai

Kok isuak lai iduik ka sanang

 

Rami urang di lapang kantin

Baolah raga sambia balanjo

Baa hati ndak ka prihatin

Sabalik nagari kanai bancano

 

urang Solok ka Bukiktinggi

pai mambali baju baru

usahlah kito batinggi hati

kok ilmu baru saujuang kuku

 

Dari kubang putiah singgah ka pasa

Bali samba untuak di makan

Janlah hiduik isuk manyasa

Pandai-pandai mamiliah kawan

 

Babendi ka simpang tiku

Mancaliak balai sunayan rami

Sanang bana pintak balaku

Balabiah indak, cukuik ko lai

 

Sungguah rancak ukiran paku

Malangkuang jo bajelo jelo

Cobaan hiduik kok balaku

Sarahkan diri ka nan kuaso

 

Bajalan ka kapeh panji

Bajalan mambawo mangkuak.

Kalo alun minum kopi

Yo agak taraso mato mangantuak

 

Urang kurai bajalan ka Simpang limo

Baranti sabanta di surau gadang

Kalau ingin selamat Jan binaso

Rajin baraja sabalun gadang

  

Bukik apik jalannyo babelok

Manurun jalan ka janjang saribu

Sopan jo santun jikok elok

Ado diawak urang pun rindu

 

Pai bajalan membaok suluah

Kok panek duduak salayang

Jika hati mulai rusuah

Ambiak wuduak baok sumbayang

 

Ka singkarak mambali jaguang

Jaguang dibali nak sarumpun

Oi nak kandung rajin lah sumbayang

Bia isuak sanang lah badan

 

Padangpanjang serambi Mekah

Kubu gadang desa wisata

Bancah laweh pacuan Kudo

Jikok roda sadang dibawah

Baok basujuik dan badoa

Sarahkan diri ka nan kuaso

 

Saluang panjang ba lubang ampek

Talatak dapek karateh

Jikok tau kato nan ampek

Pahami sumbang 12

 

Padangpanjang serambi Mekah

Kubu gadang desa wisata

Bancah laweh pacuan Kudo

Jikok nyo roda nan sadang dibawah

Baok basujuik dan badoa

Tuhan nan suko nan bausaho


 Anak itiak pandai baranang

Baranang sampai katapian

Bialah nan tampak pucuak rabuang

Di malam tabaok angan

 

Anak urang di paninjauan

Kaparak dipagi hari

Mato nan hampia talalokan

Pelatihan nan  indak dapek kopi.

 

Tidak ada komentar